Kochankowie mojej mamy
Rok: 1985
Premiera: 1986. 05. 02
Gatunek: Film psychologiczny, Film obyczajowy
Produkcja: Polska
Dane techniczne: Barwny (negatyw: Agfa Gevaert). 2667 m. 93 min.
Opis: „Rzadko w polskim kinie pojawia się tyle uczucia” – napisał po premierze „Kochanków…” jeden z krytyków. Wbrew tytułowi wszakże, głównymi bohaterami filmu Piwowarskiego są matka, syn oraz wspólna im obojgu potrzeba miłości. Ona jest kobietą o – oględnie mówiąc – niejasnej reputacji (sama nazywa siebie „dziwką”), bez stałej pracy i stałego mężczyzny. On – mimo że liczy sobie zaledwie 9 lat – wydaje się doroślejszy od swej rodzicielki.
Rafał opiekuje się swoją mamą, kiedy wraca ona do domu pijana. W szkole koledzy dokuczają mu, a nauczycielka przyłapuje, jak kradnie koleżankom śniadanie. Matka robi awanturę dyrektorowi. Rafał opuszcza szkołę. Pan Witek, z którym matka jest właśnie związana, znajduje dla chłopca nową szkołę. W trudnych sytuacjach Rafałowi pomaga sąsiadka, pani Lena, wdowa sprzedająca nielegalnie alkohol. W szkole uczy się dobrze, ale stale wpada w konflikty. Kiedy dyrektorka radzi matce, by udała się do poradni zdrowia psychicznego, ta wpada w furię i Rafał opuszcza kolejną szkołę. Po spędzonych razem beztrosko i szczęśliwie Świętach Bożego Narodzenia matka ma atak, bo Rafał wyrzucił leki i schował kluczyk od szafki z alkoholem. Pewnego dnia Rafał jedzie do domu, w którym zastaje pana Witka i matkę spodziewającą się dziecka. Chłopiec jest zrozpaczony i rozgoryczony, bo matka dała mu słowo, że to on jest jedynym mężczyzną jej życia. Wraca do domu dziecka. Po rozdaniu świadectw przyjeżdża po Rafała matka z panem Witkiem. Chłopiec nie akceptuje ich związku. Pan Witek zdenerwowany odjeżdża. Matka i syn idą ulicą. Za rogiem czeka na nich pan Witek. We troje ruszają przed siebie.
„Kochankowie mojej mamy” to film dwu znakomitych kreacji – Krystyny Jandy w roli matki i Rafała Węgrzyniaka, odtwarzającego postać syna. W opinii krytyki Janda stworzyła tu – jak dotąd – jedną ze swych najlepszych kreacji. Jej bohaterkę cechuje niezwykle złożona osobowość. Potrafi być delikatna i czuła, a zarazem przykra i wulgarna. Frymarczy swym ciałem, nieobce jej narkotyki i alkoholowe libacje, leki traktuje niemal jak żywność. Trudno jednak oprzeć się wrażeniu, że jest przede wszystkim kobietą zagubioną i samotną, budzącą raczej współczucie niż pogardę. Jej bujne życie erotyczno-uczuciowe to prędzej wynik strachu i panicznego poszukiwania życiowej stabilizacji, aniżeli przejaw moralnego upadku czy „gorącego” temperamentu. Takiej wizji postaci matki sprzyjał zresztą reżyser, często rezygnując z ukazania drastyczności obyczajowych i seksualnych. Część krytyki zaliczyła nawet utwór Piwowarskiego do żywego w połowie lat osiemdziesiątych nurtu „portretów kobiecych”, reprezentowanego przez m. in. „Kobietę z prowincji” Andrzeja Barańskiego, „Kobietę w kapeluszu” Stanisława Różewicza czy dylogię Barbary Sass – „Dziewczęta z Nowolipek” i „Rajską jabłoń”. Świetne recenzje zebrał też Rafał Węgrzyniak, wybrany z około 300 chłopców, ubiegających się o rolę w „Kochankach…”. Młodocianemu aktorowi udała się rzecz bardzo trudna – połączenie dziecięcej naturalności i wrażliwości z niemal dorosłą mądrością i dojrzałością. Stworzył postać na przekór wszelkim schematom, a jednak w pełni wiarygodną. Nic dziwnego, że po premierze posypały się propozycje od kolejnych reżyserów. W „Kochankach…” Radosław Piwowarski ponownie dowiódł swej twórczej przewrotności. Nie dość, że z powodzeniem złamał następny szablon filmowej fabuły, to jeszcze sprzeniewierzył się zasadzie, wedle której po wielkim sukcesie trzeba zrobić przerwę i zebrać siły na nowe dzieło. „Kochanków…” zrealizował bowiem w zaledwie rok po debiutanckim „Yesterday”, obsypanym pochwałami recenzentów i festiwalowymi nagrodami. Zgodnie z intencją reżysera fabuła „Kochanków…” jest prosta. Jej trzon stanowią perypetie matki i syna. Gdy ona wraca późno do domu po pełnym „przygód” wieczorze, on w milczeniu przygotowuje jej kąpiel i pomaga położyć się spać. Matka słabo odwdzięcza się za synowską dobroć. Woli kokietować kolejnych gachów, niż zadbać, by jej dziecko miało co jeść. W rezultacie Rafał podkrada w szkole kanapki innym dzieciom. Agresywnie reaguje też na dokuczające mu koleżanki, co skutkuje wyrzuceniem chłopca ze szkoły. Matka pociesza go jak może. Wkrótce przy pomocy pana Witka – jednego z przyjaciół mamy, Rafał znów może się uczyć. Jednocześnie chłopiec dostrzega, że Pan Witek w odróżnieniu od wielu innych „wujków” ma szansę stać się dla jego rodzicielki prawdziwą ostoją. [PAT]
Reżyseria: Radosław Piwowarski
Współpraca reżyserska: Krzysztof Maj , Jacek Górnowicz ,Krzysztof Rogala
Scenariusz: Radosław Piwowarski , Janina Zającówna
Zdjęcia: Zdzisław Kaczmarek
Współpraca operatorska: Zbigniew Jakubowski , Jerzy Kmin
Wózkarz: Andrzej Ścibiorek (nie występuje w czołówce)
Scenografia: Janusz Sosnowski
Współpraca scenograficzna: Jacek Turewicz , Ewa Grocholewicz , Piotr Urbankiewicz , Bolesław Miziołek , Paweł Żyłka , Piotr Suroń
Dekoracja wnętrz: Wiesława Chojkowska , Ewa Tarnowska
Kostiumy: Gabriela Star-Tyszkiewicz , Małgorzata Stefaniak ,Anna Kornatowska
Muzyka: Seweryn Krajewski
Wykonanie muzyki: Seweryn Krajewski
Konsultacja muzyczna: Violetta Oktawiec
Dźwięk: Aleksander Gołębiowski
Udźwiękowienie: Henryk Szurkowski , Krzysztof Pietras , Jerzy Ośniecki
Imitator dźwięku: Stanisław Hojden
Montaż: Mirosława Garlicka
Współpraca montażowa: Aurelia Rut , Józef Majchrzak
Charakteryzacja: Beata Matuszczak , Katarzyna Banaszewska
Kierownictwo produkcji: Michał Szczerbic
Organizacja produkcji: Jadwiga Ewa Bek , Marek Trojanowski ,Grażyna Kozłowska , Magdalena Szwarcbart , Kazimierz Rozwałka , Teresa Kargowska , Barbara Kenig
Kierownictwo planu: Jacek Klingbajl
Sekretariat planu: Ewa Andrzejewska
Fotosy: Krzysztof Wellman
Produkcja: Studio Filmowe (d. Zespół Filmowy) Rondo
Współpraca produkcyjna: Telewizja Polska
Atelier: Wytwórnia Filmów Fabularnych (Łódź)
Laboratorium: Wytwórnia Filmów Fabularnych (Łódź)
Obsada aktorska: Krystyna Janda (Krystyna Traczyk), Rafał Węgrzyniak (Rafał Traczyk), Hanna Skarżanka (pani Lena),Krzysztof Zaleski (pan Witek), Bohdan Smoleń (pan Stasio),Zdzisław Kuźniar (pan Józio), Monika Faghoury (Elka), Jowita Miondlikowska (Beata), Stanisław Brudny (dyrektor), Ewa Worytkiewicz (nauczycielka), Agata Rzeszewska (kuratorka),Wojciech Skibiński (sierżant), Wanda Wieszczycka (polonistka),Iwona Słoczyńska (dyrektorka), Halina Wyrodek (dozorczyni), Ewa Telega-Isajewicz (pielęgniarka), Pierre Secret , Lech Mackiewicz ,Grzegorz Heromiński , Jerzy Krasuń , Juliusz Krzysztof Warunek
Nagrody
1986 Radosław Piwowarski Gdynia (do 1986 Gdańsk) (FPFF)-nagroda za reżyserię
1986 Radosław Piwowarski Gdynia (do 1986 Gdańsk) (FPFF)-nagroda za scenariusz
1986 Janina Zającówna Gdynia (do 1986 Gdańsk) (FPFF)-nagroda za scenariusz
1986 Syrenka Warszawska (nagroda Klubu Krytyki Filmowej SDP)-w kategorii filmu fabularnego
Pierwowzór: MÓJ WIELKI DZIEŃ
Gatunek: Powieść
Autor pierwowzoru: Janina Zającówna
———————————- ——————————————————————
Janda i Piwowarski na cyfrowej premierze „Kochanków mojej mamy”
„Okrągła” 34. rocznica pierwszego publicznego pokazu „Kochanków mojej mamy” w reżyserii Radosława Piwowarskiego oraz premiera cyfrowej kopii tego filmu odbyła się w piątek, 7 lutego 2020 w warszawskim kinie Kultura.
Gośćmi specjalnymi cyfrowej premiery „Kochanków mojej mamy” byli: Krystyna Janda (Krystyna Traczyk), Rafał Węgrzyniak (Rafał Traczyk), Stanisław Brudny (dyrektor), Monika Faghoury (Elka), Radosław Piwowarski (reżyser i scenarzysta), Janina Zającówna (scenarzystka, autorka książki „Mój wielki dzień czyli kochankowie mojej mamy”), Zdzisław Kaczmarek (autor zdjęć), Janusz Sosnowski (scenograf), Wiesława Chojkowska i Ewa Tarnowska (dekoratorki wnętrz).
„Kochankowie mojej mamy” to historia nad wyraz dojrzałego dziewięciolatka, który stara się układać sobie życie, jednocześnie opiekując się matką, która nie stroni od alkoholu i lubi towarzystwo mężczyzn.
mat. prasowe
http://kulturalnie.waw.pl/artykuly/2874/janda-i-piwowarski-na-cyfrowej-premierze-kochankow-mojej-mamy.html
10.02.2020
——————— ————————————————————————————————