Jana i Przybysława - wszystkiego dobrego

UPRAGNIONA TO ŚMIERĆ – UMRZEĆ BEZ STRACHU PRZED ŚMIERCIĄ. Seneka Młodszy.

Dziś 60 rocznica wyzwolenia obozu Auschwitz–Birkenau. Wróciłam z Krakowa gdzie w Teatrze Słowackiego brałam udział w koncercie ku czci…Straszne przeżycie, potworne materiały filmowe, straszne teksty, które mówiliśmy, przerażające, wspomnienia więźniów… Aktorzy z Izraela, Rosji i Polski…

Co tu pisać, co mówić, zawsze w takich sytuacjach pozostają nam poeci, bo każde słowo to za mało…

WARKOCZYK

Kiedy już wszystkie kobiety

z transportu ogolono

czterech robotników miotłami

zrobionymi z lipy zamiatało

i gromadziło włosy

Pod czystymi szybami

leżą sztywne włosy uduszonych

w komorach gazowych

w tych włosach są szpilki

i kościane grzebienie

Nie prześwietla ich światło

nie rozdziela wiatr

nie dotyka ich dłoń

ani deszcz ani usta

W wielkich skrzyniach

kłębią się suche włosy

uduszonych

i szary warkoczyk

mysi ogonek ze wstążeczką

za który pociągają w szkole

niegrzeczni chłopcy.

Muzeum Oświęcim 1948. Tadeusz Różewicz

RZE¬ CHŁOPCÓW

Dzieci wołały: „Mamusiu!

ja przecież byłem grzeczny!”

Ciemno! Ciemno!

Widzicie ich Idą na dno

Widzicie małe stopy

poszli na dno Czy widzicie

ten ślad

drobne nóżki tu i tam

W kieszeniach pełno

sznurów i kamyków

i małe koniki z drutu

Wielka równina zamknięta

jak figura geometryczna

i drzewo z czarnego dymu

pionowe

martwe drzewo

bez gwiazdy w koronie.

Muzeum Oświęcim 1948 Tadeusz Różewicz

KŁAMSTWO DOKTORA KORCZKA

Musi pan przyznać okłamał pan swoje dzieci panie doktorze

okłamał pan dwieście swoich dzieci

a potem już postanowił pan okłamywać je do końca

to znaczy aż do samej rampy i jeszcze dalej

i gdyby można w samo ucho śmierci

wszeptywałby im pan błogosławieństwo swego kłamstwa

To prawda nie mógł pan inaczej

ponieważ prawda stała się śmiertelna

a świat od słowa światło

stał się już nie dozwolony dla dzieci

jak film zbyt prawdziwy

Właściwie to świat obrócił się o ileś tam stopni

tak ze prawda stała się kłamstwem

a kłamstwo które powinno być prawdą

schroniło się u pana w żydowskim domu sierot

Może oni domyślali się czegoś przeczuwali

czasami chwytał pan ich niespokojne spojrzenia

może Moniuś, może Abrasza on taki bystry

mały Mendel płakał przez sen

ich twarze miały blask jak twarze starców

przecież od dzieci uczył się pan od dawna umierania

Niech pan spojrzy panie doktorze

to pańskie pismo

to święta Księga Dzieci

one wychodzą z nowej Biblii

mała Romcia Rachel i Ruth

Dawidek Zygmuś Aron i Jakubek

z tej Księgi z tej ziemi bliblijnej

z tego kłamstwa, co było prawdą

zawsze w drodze

z tobołkiem

z plackiem głodowym

z tego ciasta

z tego cała

z tej starożytnej krwi

z tej miłości

z tego mozołu

z tych spalonych wykresów wagi i wzrostu

z tego cierpienia

z tego czuwania

z tej śmierci

A tu jak tu cicho po ich płaczu

po ich krzyku

jak cicha ta rzeźnia dzieci

ta ziemia, ta ziemia

panie doktorze                    Anna Kamieńska

Pawła i Miłosza - wszystkiego dobrego

NIE GODZI SIE WYMUSZAĆ TEGO, CZEGO NIE MOŻNA WYJEDNAĆ PROŚBAMI. Seneka Młodszy 

Wzrusza mnie idealizm dzisiejszej myśli Seneki. Czy nie macie uczucia że jeśli chodzi o stusunki międzyludzkie, żyjemy w ciągłym stanie wymuszenia?

Od premiery w Poznaniu minął ponad tydzień. Powoli się uspakajamy i staram się ocenić to co powstało. Jestem w stałym kontakcie z aktorami, i Teatrem, każdego wieczora po przedstawieniu. Tu na stronie także wiele listów od ludzi, którzy spektakl widzieli. Ma wiele refleksji i wielka to dla mnie nauka. Bardzo dziękuję.

Przed mną początek nowych prób, zupełnie inny tekst, o innej problematyce, stylistyce i w innym nastroju. Całkowicie odmienne zadanie reżyserskie i diametralnie różne tematy. Zaczynam nowy temat, w nowym miejscu, z nową nadzieją….

Spektakl Poznański ma się dobrze, i żyje swoim osobnym już ode mnie życiem. Ten rozdział w moim życiu zawodowym jest właściwie skończony. To los reżysera, nie mam już teraz na nic więcej wpływu – i świetnie. Zostało wspomnienie bardzo intresujacej pracy, wiele wzruszeń i wątpliwości, nowi przyjaciele i „oswojony” Poznań, gdzie było mi bardzo dobrze, gdzie byłam przyjmowana bardziej niż z szeroko otwartymi ramionami, przez wszystkich, i aktorów i pracowników Teatru Nowego, moich współpracowników przez te ostatnie miesiące, przez widzów i wszystkich, wszystkich, z którymi się tam spotykałam. Rzeczywiście, uprzedzano mnie przed wyjazdem i pracą tam, że to jakby trochę odmienne miejsce od reszty Polski. Termin „Księstwo Poznańskie” – byłby tu w jakimś stopniu na miejscu. Ludzie. To coś. Ta gotowość do zbierania się i współpracy dla celu i ku korzyści wspólnej, ogólnej. Coś takiego w powietrzu….. Jakby stabilna, czy stabilniejsza niż gdzie indziej i bardziej dumna i silna warstwa średnia, nazwijmy ją umownie „mieszczaństwem” Mieszczaństwo poznańskie świadome i odpowiedzialne za teraźniejszość a inwestujące w przyszłość, miedzy innymi dbaniem o naukę i kulturę. Napis na pięknym budynku poznańskiego Teatru Polskiego, który mnie tak zaskoczył kiedyś, kiedy go pierwszy raz zobaczyłam „ NARÓD SOBIE” jest dziś dla mnie całkowicie zrozumiały i uzasadniony, mimo że napisały go zupełnie inne pokolenia.

Podczas prób w Poznaniu pewnego wieczora zwiedziliśmy Wyższą Szkołę Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa. To wygodna, elegancka, wspaniała budowla, pełna malarstwa, dzieł sztuki, które, na co dzień towarzyszą studentom. Uczy się tam w tej chwili, na tej uczelni 6 000 młodych osób. Jest to uczelnia prywatna. Dawno nie widziałam niczego, co by mnie tak zachwyciło jako idea i jej realizacja.

Piszę o tym wszystkim i staram się pokazywać to, bo mnie to ujmuje i zachwyca i warte jest naśladowania.

Dobrego dnia.

Wyjeżdżam. Nie będzie mnie kilka dni.

Felicji i Tymoteusza - wszystkiego dobrego

CHWALEBNE JEST CZYNIĆ TO, CO NALEŻY, A NIE TO, CO WOLNO. Seneka Młodszy

Sztuka daje szczęście. Obcowanie ze sztuką, daje sens. Przepraszam za te górnolotne i pretensjonalne zdania, ale jestem dziś w tak dobrym nastroju! Widziałam wczoraj wieczorem w Operze piękne, zjawiskowo piękne i wduszające przestawienie, jedno z kilku najpiękniejszych jakie udało mi się zobaczyć w życiu – „Potępienie Fausta” Hektora Berlioza w „totalnej” reżyserii Achima Freyera. Totalnej reżyserii, bo jest on autorem i dekoracji i koncepcji świateł i kostiumów, słowem jedna ręka nad całością, ręka wspaniała, talent i wyobraźnia porywająca. Pan Freyer jest także malarzem i świat, który udało mu się stworzyć, świat zakorzeniony mocno w malarstwie, w historii malarstwa także, olśniewa uroda, ale także ilością skojarzeń i wiedzą o sztuce światowej … Wspaniałe, wspaniałe, a do tego precyzyjne czułe w detalach, drobiazgach, szczegółach, dopracowane do ostatniej kreski, barwy i dźwięku. Orkiestra nadzwyczajnie grająca, prowadzona przez pana Jacka Kasprzyka przepięknie z wielką czułością z tak zachwycającymi pianami, w takiej harmonii ze śpiewakami w brzmieniu i dynamice że zatyka i kiedy się tego słucha – gorąco w żołądku z przyjemności nie opuszcza… Śpiewane po mistrzowsku. Pan Adam Kruszewski jako Mefistofeles doskonały, Małgosia Walewska po prostu nadzwyczajna, nadzwyczajna. Gdyby ktoś nie wiedział, kto się tak darł na sali – to ja, to ja się tak darłam po jej ariach i podczas braw końcowych, na widowni. To brawo!- to ja. Tylko Faust pozostawia niedosyt, pan Marcello Bedoni, o głosie pięknie brzmiącym, ale na tę partie chyba zbyt delikatnym, szczególnie przy naszych śpiewakach, którzy brzmią pełnie i pięknie, troszkę szkoda, za to piękny w geście, w rysunku w postaci.

Przepraszam za wymądrzanie się, za oceny, do których może, szczególnie, jeśli idzie o operę jestem nieuprawniona, ale piszę na gorąco to, co czuję, a zachwyconemu do granic wdzięczności widzowi należy wszystko wybaczyć!

Wspaniałe, piękne, wyjątkowe przedstawienie, które zachwyca i nie bierze się znikąd, ma głębokie korzenie w kulturze i daje poczucie absolutnej pełni.

Jeszcze o Walewskiej. Małgosia jest można powiedzieć moją przyjaciółką, czy serdeczną koleżanką, jestem admiratorka jej talentu i sztuki od dawna, wczoraj znowu przed spektaklem pytała czy mam chusteczkę, bo zawsze, kiedy ona śpiewa ja płaczę. Miałam i płakałam, wzruszyłam się ale tym razem nie siła, temperamentem, dynamiką i ruchliwością jej głosu, zachwyciłam się czułością, delikatnością i „pianami”, które brzmiały w tej wielkiej Sali z precyzja laserową. Uwielbiam jak ona śpiewa, jej barwa głosu jest po prostu zjawiskowa, siła interpretacji i jej temperament zawsze mnie porywa, ale przede wszystkim jej serce i świadomość tego, co gra i o czym śpiewa. Wczoraj mnie obezwładniła, doskonałością. Nie przypuszczałam, że może brzmieć tak czule, tak delikatnie, tak do końca w piano dotkliwie i zmysłowo. Nie wiem, co pisać, jakich słów użyć, wybaczcie zachwyconemu człowiekowi… Jestem szczęśliwa. Egzaltowanie, ale szczęśliwa. Wdzięczna losowi ze mnie zaprowadził na takie przedstawienie, dał mi ten wieczór.

Dobrego dnia. Zamieszczam jakieś zdjęcia z programu ale one tylko psują obraz tego pzedstawienia i jego urody….

Anastazegoi - wszystkiego dobrego

JEST ZNAMIENIEM GŁUPCA, ŻE NIE WIE, CO MU WOLNO. Seneka Młodszy

Dziś dzień dziadka. Jeśli babcia była dla mnie bezpieczeństwem i spokojem, dziadek niewątpliwie pierwszym mężczyzną, który mówił na mój temat, a ja słuchałam tych słów i przeglądałam się w nich jako przyszła kobieta i  człowiek.

Dziadek uważał, że jestem najmądrzejsza, najładniejsza, jedyna, niepowtarzalna, wyjątkowa i mówił to otwarcie, chętnie, do innych, a ja kiedy słyszałam słowa na mój temat, zastanawiałam się nad tymi pochwałami i starłam się znaleźć ich uzasadnienie. Na szczęście nie znajdowałam, bo nie podobałam się sobie, nie uważałam się za wyjątkową, mądrą i „ specjalną” wręcz przeciwnie, uważałam że jestem brzydkim, jakimś gorszym niż inni i pospolitym stworzeniem, ale dziadka słowa pomagały mi tę gorzką młodzieńczą refleksję na własny temat znosić i mieć nadzieję, że nie jest tak źle. Bardzo mu jestem za to wdzięczna do dziś.

Był absolutnie nadzwyczajnym, skromnym i prawym człowiekiem, ale o tym pisałam już wielokrotnie. Przechowuję pamięć o nim jak skarb, jak punkt odniesienia, jak podstawę oceny wielu rzeczy do dziś.

Moje wynurzenia o mojej babci i moim dziadku, mnie samej wydają się ckliwe i mdłe, nudne i być może niepotrzebne tutaj, ale….. tak wielu ludzi nie mówi o swoich rodzinach, nie wspomina nikogo, nie pamięta, a czasem wręcz mówią źle, nie czują z bliskimi, rodzicami, dziadkami więzi. Różnie się układają losy ludzi, stosunki w rodzinach też, różni są ludzie a i dziadkowie i babcie bywają „trudni”, niewarci wspomnień, rozumiem to, ale jeśli już coś zdarzyło się tak idealnie jak mnie, taka babcia i taki dziadek, to lubię to przypominać i sobie i opowiadać o nich innym.

Dobrego dnia.

Dziadkowie, serdeczne życzenia wszystkiego dobrego!

Agnieszkii - wszystkiego dobrego

ŁAGODNOŚĆ JEST ZNAKOMITYM LEKARSTWEM NA STRACH. Seneka Młodszy

Jeśli BABCIA to ŁAGODNOŚĆ, to babcia jest lekarstwem na strach. Dla mnie zawsze była. Moja babcia była lekarstwem na wszystko. Mieszkali z dziadkiem na małej ulicy pod lasem. W małym domu, z małymi pokojami, z małym ogródkiem i małym sadem. Mieli mało pieniędzy, mało potrzeb także. Mały był ich świat, za to bardzo uporządkowany, czas w tym świecie biegł wolno i spokojnie, bez niepotrzebnego pośpiechu. Sprawy małe były ważne i każda miała swój czas i uwagę. Jeśli jakaś sprawa była za duża do tego świata, a można było jej nie przyjmować, nie podejmować, to się jej nie wpuszczało żeby w życiu nie zamieszała, nie przeszkadzała, nie robiła zamieszania w regularności i przewidywalności spraw i uczuć. Sprawy wielkie, na które się nie miało wpływu to były choroby i przemijanie, przyjmowało się je z pokorą i naturalnością, bez wielkich protestów i nadmiaru emocji. Babcia i dziadek to cisza w domu, zegar bijący godziny, obiad zawsze ciepły, pachnące podłogi, wieczne pranie, uśmiech, miłe miękkie ręce, spokój, spokojne reakcje, zastanowienie, patrzenie przez okno na górkę i furtkę z jaśminem, niedziela z rosołem, dużo czasu dla innych ludzi, dla wszystkich dookoła, drzemki popołudniowe, bezgraniczna uczciwość, rzetelność i „mniej i spokojniej, odpowiedzialniej” bardziej szanowane niż „ więcej, za to za szybko, nerwowo i bez pewności, że się da radę”. Wszystko zachowawcze i wsteczne za to bezpieczne, wszystko mierzone w mierze – rodzina, codzienność. To wszystko, co wymieniam dzieci lubią, dzieci do tego tęsknią, dla dzieci to Raj. Byłam wtedy dzieckiem. A potem, kiedy już byłam dorosła i nowość, nowoczesność, pęd, ryzyko, przesada, histeria, wysiłek pond miarę, założenia ponad siły itp., były mi codziennością, zawsze oglądałam się w tył, w tamtą stronę babci i dziadka, żeby nie zwariować i żeby się nie BAĆ…..

Dziś mam sama troje wnucząt, nie spełniam żadnych kryteriów mierzonych według norm bycia babcią, którą ja sama miałam i do której tęskniłam i tęsknię i będę już pewnie zawsze tęskniła, całe życie. Jestem pewna że nawet w godzinie mojej śmierci zatęsknię za babcią i jej spokojem.

Wszystkim Babciom, najserdeczniejsze życzenia zdrowia i pociechy z wnuków.

Jutro MĘSKIE – ŻEŃSKIE pt. ” Aktorka” 16.30 TVP2 – z Wiesią Mazurkiewicz, Mieczysławem Kalenikiem, Adasiem Woronowiczem, oprócz nas stałych w obsadzie. Opowiesć o „starej” aktorce i „młodym” malarzu, scena próby z ” Makbeta” jest moim zdaniem najśmieszniejsza ze wszystkich jakie udało się w tym serialu napisać i nakręcić. Zapraszam.

Fabiana i Sebastiana - wszystkiego dobrego

NIESZCZĘŚLIWI CHĘTNIE SŁUCHAJĄ O SWOICH NIESZCZĘŚCIACH. Seneka M.

Nie warto jałowo narzekać. Trzeba wzbudzić w sobie odwagę życia. Użalanie się rodzi kolejny żal. W ten sposób nic się nie zmienia. ( Marek Niechwiej)

Zdumiewające dla mnie samej jest to, że kiedy przeżywam okresy kłopotów, trudności i nie przychodzą mi do głowy ani żadne zabawne ani nawet optymistyczne historie, trzymam się z instynktu od komputera, czyli od Was z daleka, bo nie mam wam moim zdaniem nic do zaoferowania. – Nie pisz, lepiej nie pisz, nic, po co, trzymaj lepiej ręce przy sobie. Po co to komu zawracać głowę  – jak mówiła moja babcia.

No, więc staram się nie zawracać a udawać przed Wami mi trudno. I bądźmy dorośli, nie narzekajmy. Zachowujmy się jak mężczyźni moje panie, bo jest was tu więcej.

Wczoraj przypadkowo wystąpiłam w programie telewizyjnym, na żywo, pt. „Między nami”. Tematem była męskość, co to jest. Padały różne sformułowania – rycerskość, odwaga, spokój, odpowiedzialność, opiekuńczość itd., itp. Uważam, że wszystkie one pasują do przymiotnika dojrzałość, i czy jest to kobieta czy mężczyzna ma to drugorzędne znaczenie. Płeć w „byciu człowiekiem” ma drugorzędne znaczenie i ani mężczyźni ani kobiety nie mają żadnej taryfy ulgowej w żadnej sprawie, no chyba, że trzeba przenieść dywan albo przesunąć szafę, ale to przecież drobiazgi.

Piszę chaotycznie bo mam mętlik w głowie, jeszcze tylko wspomnę że od jakiegoś czasu działa moja FUNDACJA KRYSTYNY JANDY NA RZECZ KULTURY. W ramach jej działalności, od stycznia młodzi aktorzy w każdy wtorek czytają i spotykają się z dziećmi w szpitalu na Niekłańskiej. To spontaniczna akcja, organizowana przez mojego przyjaciela Jerzego Karwowskiego i moją córkę, zapoczątkowana z potrzeby serca i chwili, a grono młodych aktorów włączających się w nią, coraz większe. Dyrekcja szpitala na Niekłańskiej a przede wszystkim pani dyrektor szkoły przy szpitalu pomagają to zorganizować z uśmiechem i serdecznością. Dotąd czytali – Rafał Maohr, Iza Kała, Krzysztof Czeczot, Waldemar Błaszczyk. Bardzo wszystkim kochani dziękuję.

Dobrego dnia. Jutro postaram się być weselsza, przyrzekam.

Rita poszła sobie, kiedy byłam w Poznaniu i nie wróciła, mama twierdzi, że poszła gdzieś umrzeć żeby nam nie robić kłopotu, bo dziesięciodniowe poszukiwania jej nie dały żadnych rezultatów. Wam dołączam Callas, bo jej słucham, jak zwykle, kiedy muszę się skupić.

Podobno moja „Namiętność” w Poznaniu z wieczora na wieczór dojrzewa.

Dziś podano że w Azji zginęło 225 000 ludzi, a to nie koniec bilansu. 

Henryka i Mariusza - wszystkiego dobrego

KTO WYMAWIA SIĘ PRZEZACZENIEM I POBŁAŻA SOBIE, TEN ZASŁUGUJE NA POPEŁNIANIE BŁĘDÓW. Seneka Młodszy

To zawirowanie z komputerem było pouczające. Nie robiłam żadnych kopii dokumentów, zdjęć, kalendarza, książki adresowej, niczego. Dwa dni byłam we mgle. To zabawne, 9 giga informacji, napisanych rzeczy, felietonów, scenariuszy, zdjęć, pamiątek….nagle zniknęło. Na skutek mojej beztroski, jak się okazało. No nic, odzyskane, ale to już chyba tak zawsze będzie, że wychodzę z sytuacji, mieszkań, związków, teatrów, układów, jednego dnia, jednym gestem czy odruchem, zostawiam wszystko, odwracam się plecami i nie walczę, zaczynam od początku. Tym razem udało się wszystko uratować, dzięki specjalistom od komputerów, bo ja machnęłam ręką już po godzinie. Czy nie zna ktoś specjalistów od „życia”, którzy by tak walczyli o moje sprawy inne także?

Mam gest. Macham ręką i mówię sobie za każdym razem….aaaaaaaaaa dam radę, zaczynam na nowo. A jednocześnie nie liczę na pomoc z żadnej strony. To niebezpieczne. To zamieszanie komputerowe miało dla mnie większe znaczenie. Przestraszyłam się samej siebie.

Anyway.

Obiecanych kilka zdjęć ze spektaklu „ Namiętność” w Poznaniu włożyłam do CV w odpowiednie miejsce i tam je możecie obejrzeć. Aktorzy tam w Poznaniu grają dalej, podobno każdego dnia z większą przyjemnością, jak mi meldują przez telefon, teatr przeżywa prawdziwe oblężenie telefoniczne w sprawie biletów, publiczność podobno zadowolona. Dobrze.

A ja dla siebie samej zamieszczam sobie – słonia. Spojrzałam wczoraj na repertuar teatrów warszawskich. Jedno jest pewne – nieobecni nie mają racji. Niedługo narty.

Dla Was dobrego dnia i powodzenia we wszystkim.

Piotra i Małgorzaty - wszystkiego dobrego

Twardy dysk wyjęty. Odzyskane dokumenty. Prawie sukces.

Antoniego i Rocisława - wszystkiego dobrego

Moi Drodzy! Mam awarię. Katastrofa. Jakiś wirus. Przepraszam i próbuję ratować. KJ

Pawła i Izydora - wszystkiego dobrego

NIE JEST WINNY, KTO NIECHCĄCO STAJE SIĘ WINNYM. Seneka

Już, stało się. Premiera za nami. Czuję się tak, jakbym popchnęła żelazną lokomotywę i upadła na tory. Teraz leżę na torach i nie mogę ruszyć ręką ani nogą.

Dobrego dnia.

Dziś MĘSKIE-ŻEŃSKIE – „Buty” z Edytą Olszówką i Piotrem Machalicą. Życzę dobrej zabawy.

Zamieszczam zdjęcia z „Butów”, a w poniedziałek dotrą do mnie zdjęcia z premierowego przedstawienia „Namiętności” i wtedy je zamieszczę.

Feliksa i Hilarego - wszystkiego dobrego

WOLA STANOWI ISTOTĘ PRAWEGO CZŁOWIEKA. Seneka Młodszy

Dziś Premiera.

Dla Was – dobrego dnia. Dla moich aktorów – odpoczynku przed wieczorem. Ja idę na wystawę „Sarmatyzm”, żeby zmienić bieg myśli.

Dobrego dnia.

Weroniki i Bogumiły - wszystkiego dobrego

ŁATWO JEST BYĆ SPRAWIEDLIWYM, GDY SERCE WOLNE OD LĘKU. Seneka Młodszy

Dziś publiczność pierwszy raz wchodzi na salę teatralną w sprawie „Namiętność”. Zaproszeni goście i rodziny, a my mamy jeszcze dziś dużo pracy do tego momentu. Skończyliśmy wczoraj późno nocą. Wszyscy wykończeni. Zamieszczam mój list do publiczności z programu teatralnego i zdjęcie plakatu do spektaklu. Plakat autorstwa pana Rafała Olbińskiego.

Ja ze zmęczenia mam stępioną umiejętność kojarzenia, reakcje i uczucia.

Namiętność

tn

Halina Poświatowska

* * *

namiętność to jest to

o czym śpiewały skrzypce

zamknięte w ciemnym futerale

w dusznym

jak noc

wewnątrz łupiny światła

znaczone paznokciami gwiazd

ona żyje

w twoich słowach z ciepłego granatu

pachnie brzoskwinią

słońcem

schwytanym w zieloną sieć drzewa

dojrzała

przechylona nad spłowiałą trawą

ciąży

ku moim dłoniom otwartym

a ja – zamknięte usta

w obcym języku uczę

słowa – ciasnego jak śmierć

miłość

Teatr Nowy im. Tadeusza Łomnickiego w Poznaniu

Sezon 2004 / 2005

Peter Nichols

Namiętność

Passion Play

Przekład Elżbieta Woźniak

Prapremiera polska 14 stycznia 2005 roku

OSOBY

Agnes MARIA RYBARCZYK

Eleanor ANTONINA CHOROSZY

James MARIUSZ SABINIEWICZ

Jim MIROSŁAW KROPIELNICKI

Kate AGNIESZKA KRUKÓWNA (gościnnie)

Nell DANIELA POPŁAWSKA

Psychiatra MAŁGORZATA ŁODEJ

oraz

Krytyk I SŁAWOMIR PIETRASZEWSKI

Krytyk II EDWARD WARZECHA

i statyści

Reżyseria KRYSTYNA JANDA

Scenografia MACIEJ MARIA PUTOWSKI

Kostiumy IRENA BIEGAŃSKA

Reżyseria światła EDWARD KŁOSIŃSKI

Asystent reżysera DOROTA KUCZYŃSKA–STANDEŁŁO

Krystyna Janda

Szanowni Widzowie!

Każdy z Was kocha, kochał lub będzie kochał. Albo będzie mu się wydawało, że to miłość… Każdy z Was. Nie wiem, czy każdy z Was złożył przyrzeczenie wierności, czy złoży, komukolwiek i kiedykolwiek. Nie wiem… Ale wiem, że każdy z Was zdradzi, będzie zdradzony lub otrze się o zdradę; że każdego z Was to dotyczy. Do tych, których ten problem omija – nie zwracam się, bo ich moim zdaniem nie ma. Do tych, którzy nie wiedzą, co to miłość, związek, uczucia – także nie, bo są „mniej” ludźmi, a z takimi staramy się nie spotykać.

Każdy z Was, prawie każdy z Was walczy o to, aby przeżyć życie w zgodzie ze sobą, jednocześnie nie krzywdząc innych. Wszyscy także błagacie los, aby dał Wam przeżyć życie w godności. Nie chcecie też zmarnować życia. Staracie się nie zmarnować życia, walczycie o to, aby nie zmarnować życia. Nie chcecie pozwolić, aby zmarnowali Wam życie inni. „Najważniejsze jest, aby nie pozwolić zmarnować sobie życia” – mówi jeden z bohaterów. Kto ma zmarnować to życie? Mąż? Żona? Dzieci? Przyjaciele? Bliscy? Co to znaczy: zmarnować życie, tutaj, w naszym przypadku? Zrezygnować z uczuć? Czy zrezygnować ze wszystkiego, z godności także i szacunku do samego siebie, tylko po to, żeby „czuć” czy „czuć na nowo”?

Temat jest wieczny. Układ ludzki w naszej sztuce banalny. Problem aktualny. Zawsze aktualny.

Kiedy czytałam pierwszy raz Namiętność Petera Nicholsa, poczułam się komfortowo. To tekst o nas. Inteligentny, błyskotliwy zapis współczesnych stosunków, współczesnego pejzażu małżeńskiego. Próba zastanowienia. Kiedy doszłam do sceny, w której mąż czy raczej alter ego męża prosi żonę o pozwolenie na drugą kobietę, drugą miłość, poczułam się jeszcze wygodniej i jeszcze bardziej u siebie. Przed oczami stanął mi rząd postaci z literatury, kobiet i mężczyzn. Pani Bovary z powieści Flauberta, Clarissa Dalloway, tytułowa bohaterka powieści Virginii Woolf, Trigorin z Czajki Czechowa, błagający Arkadinę o pozwolenie na romans jako ostatnią szansę na świeżą, „czystą” miłość, przywracającą na nowo sens i smak życia, jak mu się wydaje? „Pozwól mi, to mi pomaga na nowo żyć! Pozwól, bo jeśli nie, bez ciebie też będę nieszczęśliwy!” – mówi bohater Namiętności. Tysiąc razy słyszane argumenty i zdania – z ekranu, ze sceny, z ust przyjaciół, znajomych, czytane, przewracane w myślach. Ten tekst to, kolejny raz, próba zastanowienia. I świadomie unikam tu takich słów, jak „moralność”, bo musiałabym dodać: „chrześcijańska”, a nie chcę…

Zapragnęłam zmierzyć się z tym tekstem. Opowiedzieć z grupą przyjaciół z tutejszego teatru o tym, co i mnie dotknęło w życiu, raz, ale co przeżyłam boleśnie i stając przed koniecznością wyboru, wybrałam… własne życie, jak mi się wydawało, a nie „moralny obowiązek”. To boli do dziś, tego się nie zapomina. To boli, już bolało albo będzie bolało i Was, albo kogoś obok Was, jeśli się zdarzy.

Czy ten spektakl ma być próbą moralitetu? Nie. Tylko pretekstem do refleksji. Tylko namową do zastanowienia się nad nami. Tylko tyle. „Czy życie to gra?” – jak mówi jeden z bohaterów? I czy trzeba tylko nauczyć się grać w tę grę, a wszystko stanie się prostsze? „Nie, nigdy!” – słyszy w odpowiedzi. „Jakie znaczenie za chwilę będą miały słowa: dobroć, przyzwoitość, lojalność?” – pyta zdradzona. Ale zdradzający mówi: „Pozwól mi zdradzić! Chcę na nowo żyć!!!”.

Życzę dobrego wieczoru.

Poznań, 6 stycznia 2005 roku

A dla Was Moi Drodzy, dobrego dnia.

Benedykta i Arkadiusza - wszystkiego dobrego

KTO NIE TRZYMA SIĘ DROGI POŚREDNIEJ, TEN NIGDY NIE KROCZY BEZPIECZNĄ ŚCIEŻKĄ. Seneka Młodszy

Mam wrażenie, że nie trzymam się nigdy drogi pośredniej i związku z tym właśnie, zdaje się, rzadko „kroczę” bezpieczną ścieżką. (Myślę o sprawach zawodowych, o ostatniej premierze szczególnie). Idę więc znów na próbę, tysiące rzeczy do zrobienia, a czasu coraz mniej. Jak wejść na bezpieczną scieżkę? No nic. Nie wychodzę z sali teatralnej. Wybaczcie. Dobrego dnia.

Jana i Wilhelma - wszystkiego dobrego

SZCZĘŚLIWY TEN KTO UMIE ZNOSIĆ LOS NIEWOLNIKA I LOS KRÓLA, I UMIE NADAĆ TWARZY ODPOWIEDNI WYRAZ. Seneka Młodszy

Obejrzałam statystyki strony. Ile osób, skąd, o której godzinie najczęściej, jak długo na stronie i w którym dziale. Oglądałam te statystyki w ten sposób, po raz pierwszy, pierwszy raz tak szczegółowo. Interesujące. Zdumiała mnie najbardziej ilość czytelników z za granicy, szczególnie z Ameryki. Polonia. Teraz dopiero rozumiem, dlaczego tak często domagają się korespondenci informacji o emisjach telewizyjnych w TVP POLONIA, ale przede wszystkim rozumiem nareszcie, dlaczego tak dużo, proporcjonalnie do innych, listów z tęsknotą, wspomnieniami z Polski, listów, które mają ten specjalny ton, to coś miękkiego, czułego w tonie, albo wręcz przeciwnie – egzażerowanego i w ocenach i tonie, bo sprawy wdziane z dystansu i z innej perspektywy widzi się dużo ostrzej.

Moi Drodzy, co ja Wam mogę dać? Co ja Wam mogę napisać? Czego ode mnie oczekujecie? Czy w ogóle możecie czegoś oczekiwać? To zwykłe, takie „ot sobie” zapiski aktorki, z tysiącem osobistych problemów, i niespecjalnie starającej się spojrzeć na sprawy szerzej. Nie jestem żadną reprezentantką, niczego, tematy i sprawy poruszane tutaj są dość szczegółowe, specjalne, najczęściej warte tyle, ile trwa chwila. Na ile to wszystko może być ogólnoludzkie, ogólniejsze, czy polskie, czy uniwersalne, tego nie wiem i zresztą nie chcę się nad tym zastanawiać, bo nie umiem, a raczej nie mam ochoty, a zresztą ani nie czuję się upoważniona, aby inaczej zapisywać i notować życie i świat dookoła mnie, ani nie to było moim celem, kiedy zaczęłam pisać ten dziennik. Oczywiście notuję tu jedno, a tysiące innych spraw zostawiam dla siebie, z wyboru, świadomie. Czytam gazety, oglądam serwisy informacyjne, denerwuję się i martwię polityką i sprawami społecznymi, jak wielu, uczestniczę w sprawach, akcjach, przedsięwzięciach, ale o tym tu zupełnie nie wspominam, nie ma nawet zająknięcia o problemach, które tak naprawdę wypełniają moje życie i prywatne i zawodowe, albo są tematami głównymi w polskich mediach – bo tak jest lepiej z wielu powodów. Wybrałam sobie sposób, płaszczyznę, na której się z Wami spotykam, a spotykam się, bo mam na to ochotę, bo jest mi to potrzebne, bo jestem mniej sama, bo jest mi miło. Myślę o Was jak o rozmówcach, adresatach, przyjaciołach, ale nie czuję się na siłach, by być reprezentantką czegokolwiek, kogokolwiek, oprócz siebie samej. Nie jestem na pewno typowa, ulegam dość często humorom, nastrojom, jestem nieodpowiedzialna w związku z tym, bo niestabilna emocjonalnie i nie można z powagą na mnie liczyć.

Niemniej, te statystyki mnie prawdziwie zastanowiły… czy powinnam coś zmienić? Nie mogę, nie umiem. Zapominam wiec o tym i idę sobie dalej, a raczej będę pisać sobie dalej i dalej „ot tak”, z potrzeby chwili i kaprysu…nie chcę inaczej…a wy nie przykładajcie do mnie miary większej, niż na to zasługuję i nie stawiajcie wymagań większych niż takie, jakim chcę i mogę sprostać. Aktorstwo jest moją domeną. Zapiski aktorki. I tyle.

Dziękuję, że tu jesteście, że mnie czytacie, że piszecie, że… Dziękuję. I tym tutaj w Polsce, i Wszystkim, którym przyszło czy na zawsze czy przez chwile być poza naszym krajem. Pozdrawiam Wszystkich najserdeczniej. Ale przychodzi mi do głowy wiersz Norwida, tłucze mi się po głowie uporczywie, cały czas, jak to piszę i myślę o tych z Was, którzy tam gdzieś daleko….

MOJA PIOSNKA (II)

Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba

Podnoszą z ziemi przez uszanowanie

Dla d a r ó w Nieba…

                                  Tęskno mi, Panie….

Do kraju tego, gdzie winą jest duża

Popsować gniazdo na gruszy bocianie,

Bo wszystkim służą…

                                  Tęskno mi Panie….

Do kraju tego, gdzie pierwsze ukłony

Są – jak odwieczne Chrystusa wyznanie:

„ B ą d ź p o c h w a l o n y!”

                                    Tęskno mi Panie….

Tęskno mi jeszcze i do rzeczy innej,

Której już nie wiem, gdzie leży mieszkanie,

Równie niewinnej…

                                  Tęskno i Panie…..

Do bez- tęsknoty i do bez- myślenia,

Do tych, co mają t a k  z a  t a k – n i e z a n i e –

Bez świato-cienia….

                                  Tęskno mi Panie….

Tęskno mi owdzie, gdzie któż o mnie stoi?

I tak być musi, choć się tak nie stanie

Przyjaźni mojej!…..

                                  Tęskno mi Panie……

                                                            Cyprian Kamil Norwid

Jeszcze raz pozdrawiam. Jeśli mam, za co przepraszam. Dziękuję, że mnie tutaj odwiedzacie, mimo że ja tu ot tak, bez zobowiązań.

Jeszcze raz życzę Nam Wszystkim Dobrego Roku i Wspaniałych Ludzi na naszej drodze.

Seweryna i Teofila - wszystkiego dobrego

KTO SPOKOJNIE PRZYJMUJE CIERPIENIA, TEN ODBIERA IM MOC I WAGĘ. Seneka Młodszy.

Mija dzień za dniem, nic nie zauważam. Taka praca izoluje. Minęło święto Trzech Króli. Kacper+ Melchior+ Baltazar napisaliście na nowo, w Nowym Roku, kredą na drzwiach….

W jednej z książek, które czytałam, przygotowując się do pisania scenariuszy serialu MĘSKIE – ŻEŃSKIE, była zabawna historyjka zajmująca się teoretycznym założeniem i zabawą w wyobrażenie, co by było, gdyby ci trzej królowie byli trzema królowymi, kobietami. Po pierwsze – nie szukałyby tak długo drogi do Betlejem, zebrałyby się szybciej, przyniosły praktyczniejsze prezenty (po co dziecku mirra, kadzidło i złoto?), zajęłyby się Marią w połogu, a natychmiast po przyjściu nie klęczałyby tak długo, tylko od razu zadbałyby, żeby dziecku nie było zimno, żeby było czysto w stajence i zrobiłyby coś do jedzenia dla wszystkich innych gości – tak mniej więcej zabawiał się autor czy autorka książki przypuszczeniami wynikającymi z teoretycznej zamiany płci Trzech Króli…..Pamiętam, jak to czytałam, pomyślałam sobie, w przeciwieństwie do autora, że gdyby to były kobiety, pokłóciłyby się w trakcie drogi, poobrażały na siebie i w ogóle nie doszły….

Dobrze. Dziś trzeci odcinek. MĘSKIE – ŻEŃSKIE, „Narzeczony”.  Nie mogę się doczekać, kiedy go zobaczycie! Jest w nim kilka kontrowersyjnych pomysłów, zdań, teorii i poglądów. Wybaczcie mi. To tylko zabawa.

Juliana i Lucjana - wszystkiego dobrego

SPOKÓJ NIE GOŚCI W ZŁOCONYCH PAŁACACH, A ZA PURPURĄ MOŻNYCH WLOKĄ SIĘ BEZSENNE NOCE. Seneka Młodszy

Świadomość rozmiarów tragedii w Azji powiększa się . Rozpacz i przerażenie …bezsilność rozlewa sie po świecie. Podobno nikt już nie pozostaje obojętnym…..

Teatr jest jednym z najszczęśliwszych miejsc na świecie, odejmuje świadomość świata realnego, zajmuje emocje i myśli, powoduje utratę pamięci codzienności….nie chcę dziś wracać do życia….

Edwarda i Szymona - wszystkiego dobrego

WSZYSTKIM WZGARDZIŁ, KTO WZGARDZIŁ ŚMIERCIĄ. Seneka Młodszy

W Azji po katakliźmie obliczono 35 000 sierot, głównie małe dzieci i niemowlęta.

Anieli i Eugeniusza - wszystkiego dobrego

RZADKO JEST SIĘ SZCZĘŚLIWYM NA STAROŚĆ. Seneka Młodszy

Uderzyła mnie dzisiaj cytowana myśl. A ja tak na to liczę, właśnie specjalnie myśląc o spokoju na starość! Że przestanę się martwić. Śpieszyć. Ścigać. Wyznaczać sobie nowe zadania, wymyślać górki do zdobycia, wyzwania przestaną mnie szukać… A tu nic? Nieprawda? Więc zdanie – „I dożyli szczęśliwej starości” ma zastosowanie tylko w bajkach?

Jak pisze Marek Niechwiej, w swojej książce, komentując tę myśl Seneki – Ta myśl odnosi się do świadomości. Kto w pełni zdaje sobie sprawę z odpowiedzialności człowieczeństwa, ten ma zasępione czoło. A właśnie starzec powinien być szczęśliwy. Zdobył doświadczenie życiowe, docenił wartość istnienia, zna swoje miejsce w świecie i jest wolny od młodzieńczych namiętności i zapałów.

Znacie szczęśliwych starych ludzi? Ja niewielu.

Znacie starych ludzi zadowolonych ze swojego życia? Znam takich też niewielu.

Znacie starych ludzi, którzy się boją śmierci i chcieliby żyć bardzo, bardzo długo? Ja znów, niewielu.

Znacie starych ludzi, którym podoba się świat, na którym przyszło im żyć na starość? Nie tak wielu jest takich, prawda?

Od jakiego wieku zaczyna się starość? Od momentu ogólnego wiecznego niezadowolenia? Sarkazmu? Gnuśności? Dolegliwości ciała? Umysłu? Braku akceptacji młodości i nowych porządków? Jeśli tak znam starców 20-letnich i młodzieńców 70-letnich.

A z drugiej strony, jak wielu dziś starszych otoczonych szacunkiem, miłością, względami, uznaniem i podziwem? Niewielu.

Jak często dziś starość jest pogardzana, wyszydzona, znieważana? Bardzo często.

Starość, czy znaczy dziś – mądrość, roztropność, rozwaga, spokój?

A jeśli znaczy, czy jest to w cenie?

Starzy, starsi dziś w Polsce to głupki albo konformiści, co trwali w komunizmie i totalitaryzmie, latami.

Albo cynicy, co innych trzymali w szachu, trzymali władzę i raczej ci godni są zauważenia przez młodych.

Spokojna starość. Błogosławiona starość. Zasłużony odpoczynek.

Przeklęta starość! Upokorzenie! Głodowa często i smutna starość. Bez miłości. Samotna i trudna.

Niezasłużenie trudna?

Młodzi uważają, że zasłużenie. Taki sobie kraj starzy zbudowali. Pokolenie Solidarności ma dziś 50, 60 lat.

Zasługują na dobrą, wywalczoną starość?

Milanówek, w którym mieszkam to miasteczko starszych ludzi. Tutejszy klub kombatantów drugiej wojny światowej jest wciąż bardzo liczny. Boją się chodzić wieczorami.

W noc sylwestrową, kiedy bandy młodzieży zapalały petardy, młody człowiek krzyczał do staruszka przechodzącego nieopodal: – Dziadek! Spier… bo ci dupę rozerwie i szybciej niż myślałeś, trafisz do nieba! A kiedy starszy pan coś odpowiedział, czego nie dosłyszałam, usłyszał: Spier… kombatant! Spier… nie marudź!

„Głosu młodości nie dosłyszą starzy” – mówi się. Tu nie bardzo ma to zastosowanie.

Jakie to wszystko trudne.

Dobrego dnia.

Dołączam wczorajsze zdjęcie „najmłodszych” – moje wnuczki i jedno zdjęcie z Pragi. Warszawa, ulica Jagiellońska. Zrobiłam je, bo wyszło słońce, zupełnie niespodziewanie.

Danuty i Genowefy - wszystkiego dobrego

UMYSŁ OSIĄGA DOSKONAŁOŚĆ DZIĘKI JEDNEJ RZECZY: ZNAJOMOŚCI TEGO, CO DOBRE I ZŁE. Seneka Młodszy.

Wczoraj spędziłam chwilę w kościele ewangelickim w Warszawie i na wystawie „Warszawa – Moskwa” w Zachęcie. Świetna wystawa, bardzo ważna, wszystkie szkoły powinny na nią pójść. Sztuka Polska, Rosyjska i Radziecka w latach 1900-2000.  Jest pierwszą próbą spojrzenia na sztukę XX wieku obu krajów – bez politycznych obciążeń (zdanie z katalogu wystawy). Powinnam Wam o tej wystawie opowiedzieć więcej,  bo bardzo na to zasługuje, ale dziś tylko trzy obrazy: Chagall, Szurpin i jeszcze jeden jeden obraz, który spotkałam tam niespodziewanie i który nadzwyczajnie uruchomił moją wyobraźnię i zatrzymał mnie w „drodze”… nigdy go wcześniej nie widziałam ale go przeczuwałam – Stanisław Bohusz-Siestrzeńcewicz „Pani płacząca” z 1903 roku, należy do stałej ekspozycji w muzeum w Płocku i pewnie po wystawie w Zachęcie tam wróci.

Czy na was też robi takie wrażenie?

Na wystawie wspaniały „pokój ekspozycyjny”, zaprojektowany przez Leona Tarasewicza i wiele interesujących obrazów, rzeźb i instalacji. Idźcie koniecznie!

Dobrego dnia.

Napiszę Wam jeszcze coś o Kościele św. Trójcy, bo może nie wiecie… Klasycystyczny kościół ewangelicko-augsburski, powstał w latach 1777-1781 według projektu Szymona Bogumiła Zuga, jest uważany za jedno z najwybitniejszych dzieł polskiego klasycyzmu. Nakrywa go kopuła wysoka na 58 metrów, z latarnią. Była to przez długi czas najwyższa budowla w Warszawie, świadectwo tolerancji religijnej narodu i ostatniego króla polskiego. Świątynia planem i bryłą nawiązuje do rzymskego Panteonu. We wnętrzu, odznaczającym się wspaniałą akustyką, często organizowane są koncerty chórów kościelnych różnych wyznań, a także koncerty muzyki poważnej.

Dołączam zdjęcia zrobione wczoraj i informację na temat konkursu scenariuszowego. Tak wielu z Was mnie pyta, co zrobić z napisanymi pomysłami na scenariusz lub scenariuszami, że może Was to zainteresuje.

Mieczysława i Mieszka - wszystkiego dobrego

UCZMY SIĘ NIE DLA SZKOŁY LECZ DLA ŻYCIA. Seneka Młodszy.

Dziś, po wczorajszej obserwacji, jak moi synowie przygotowywali zabawę sylwestrową, na którą do naszego domu zaprosili kolegów… postanowiłam zacytować z książki „Sztuka życia” fragment rozdziału na ten temat. Może przyda się i innym, szczególnie młodszym.

SYLWESTER

Powitanie Nowego Roku zgodnie z tradycją ma charakter nie tyle rodzinny, co towarzyski….

W Sylwestra po prosu nie wypada siedzieć w domu przed telewizorem. Świadczy to bowiem o towarzyskim wyobcowaniu lub zgnuśnieniu. Niestety, jest to coraz częstsze zjawisko. Młodzież bawi się, a ludzie w tzw. statecznym wieku siedzą w domach, uważając, że nie dla nich już hulanki i swawole. Otóż nie! Tak ani myśleć, ani robić nie wolno. Niezależnie od wieku i wewnętrznej powagi przynajmniej raz w roku w sylwestrową noc trzeba się wesoło zabawić. Niekoniecznie na wytwornym balu czy publicznej zabawie, można znacznie skromniej – w domu, w gronie przyjaciół i znajomych. Rzecz w tym, aby ruszyć się z fotela, zatańczyć, wypić szampana w miłym towarzystwie.

Nie wszyscy lubią publiczne bale. Na ogół z wyraźną niechęcią odnoszą się do nich panowie. Niemniej od czasu do czasu warto pójść na prawdziwy sylwestrowy bal. Dla pań, choć z reguły się to tego nie przyznają, jest to zawsze emocjonujące przeżycie. Głównie z tego względu, że można i trzeba wyglądać pięknie. Nowa fryzura, staranny makijaż, okazała suknia i sympatyczne towarzystwo ogromnie poprawiają samopoczucie kobiet. Niekiedy jeden udany bal jest źródłem wspomnień przez parę ładnych lat.

JAK SIĘ UBRAĆ NA BAL?

Tak, aby wyglądać szałowo. Dla pań jest to zupełnie wyjątkowa okazja, aby wystąpić w niecodziennej kreacji, poczuć się księżniczką, rusałką, czarodziejką. Ongiś suknia balowa koniecznie musiała sięgać ziemi, odsłaniała plecy, błyszczała, szeleściła. Dziś moda pozwala na znacznie większe ekstrawagancje, w tym szaleńcze mini i zwiewne przeźroczystości…. Nosi się to, co jest modne, co nas nie krępuje i jest oryginalne. Nic zaś tak nie psuje humoru kobiecie na balu, jak obecność innej kobiety w identycznej kreacji.

Pamiętajmy, że im bardziej kameralna sytuacja sylwestrowa, tym spokojniejszy strój. Na małej prywatce nie wypada występować w wielkiej kreacji. Najbardziej na miejscu będzie spokojna suknia wizytowa. Chyba że zostaliśmy zaproszeni na imprezę w rodzaju maskarady.

Wybierając się na bal, koniecznie trzeba sobie zapewnić transport w obie strony. Żenujący jest widok pań w długich sukniach i butach na szpilce, które idą piechotą do przystanków tramwajowych. W koszt balu trzeba z góry wliczyć wydatek na taksówkę.

Panowie bawiący się na balach powinni dołożyć stań, aby nie pomylić balu z barem. Na balu przede wszystkim się tańczy, w barze natomiast przede wszystkim pije.

Warto jeszcze wspomnieć o porze powrotu. Nawet, jeśli zabawa jest naprawdę pyszna, nie radzę jej przeciągać do białego rana. Trzeba wrócic o takiej porze, aby pierwszego dnia Nowego Roku nie spędzić w łóżku z obolałą głową.

Organizując sylwestra w domu, należy zatroszczyć się nie tylko o dostatek picia i jedzenia. Trzeba choć trochę udekorować mieszkanie, rozwiesić serpentyny, baloniki, zadbać o nastrojowe oświetlenie oraz wyszukać nagrania z odpowiednią muzyką. Należy także przygotować miejsce do tańca. Nie demolujmy z tego powodu mieszkania, ale, jeśli zachodzi potrzeba, warto odpowiednio poprzesuwać meble, a nawet przenieść je do innego pokoju. Pamiętajmy, aby podczas sylwestrowej zabawy nie ogłuszać sąsiadów muzyką i w ogóle zachowywać się tak, aby hałasy nie zakłócały nikomu spokoju.

Idąc na sylwestrową prywatkę, nie musimy się ubierać wizytowo. W gronie bliskich przyjaciół można sobie pozwolić na znaczną swobodę. Strój na takie okazje nie musi być przesadnie elegancki, a raczej nietuzinkowy, intrygujący.

Kulminacyjnym momentem sylwestrowych balów, zabaw i prywatek jest nadejście północy. Gdy zegar zaczyna bić, wszyscy wstają. Powitanie Nowego Roku nie może obyć się bez szampana. Pamiętajmy jednak, że butelki trzeba otworzyć nie w momencie wybicia północy, lecz chwilę wcześniej. Gdy zbliża się dwunasta, szampan powinien być już w kieliszkach, a kieliszki w dłoniach. Równo o północy wszyscy spełniamy toast za szczęśliwy Nowy Rok i składamy sobie życzenia (Zaczynając od partnera, partnerki! Nie zachowanie tej zasady to najczęstsza przyczyna posylwestrowych wypominań i nieporozumień!)

Spędzając Sylwestra u przyjaciół, pamiętajmy, aby nie nadużywać gościnności gospodarzy. W rozsądnej porze trzeba podziękować i wyjść. A za rok pomyśleć o rewanżu.

Z okazji Nowego Roku zwyczajowo przesyła się krewnym i znajomym kartki z życzeniami. Nie wypada tego robić, gdy nadawca i adresat mieszkają w tej samej miejscowości. W takiej sytuacji należy złożyć życzenia telefonicznie lub osobiście, przy pierwszej nadarzającej się okazji.

Jeszcze raz wszystkeigo dobrego. Najlepsze Życzenia Noworoczne dla Was Wszystkich.

Ach i jeszcze jedno, zobaczcie, co proponują znani kreatorzy w ostanim numerze VOGUE na ten sezon balowy….ciągle to samo, od lat. Nic się nie zmienia w sprawie – suknie wieczorowe, odkąd pamiętam. Nie miejmy więc z tym ani problemów, ani kompleksów. Sprawa jest w makijażach, fryzurach i dodatkach, a suknie ? Może być krótka lub długa, na ramiączkach lub bez, z dekoltem z przodu lub z tyłu, takim czy innym, bez przesady. ….Ja wolałabym prościej i mniej strojnie. I jeszcze zapytajcie jakiegokolwiek faceta, czy pamięta, w czym były kobiety poprzedniego wieczora na balu, nie będzie umiał odpowiedzieć sensownie, pamięta zupełnie co innego… co było pokazane, co na pokazanie nie zasługuje, albo co było pokazane, czego się nie domyślał, a co warte było pokazania… tak więc warto pokazać, co jest tego warte, ale przede wszystkim ukryć, co jest do ukrycia…. i tylko tyle, a modę mieć w nosie.