Granica

Ekranizacja znanej powiesci Zofii Nałkowskiej.

GRANICA

Rok: 1977
Premiera: 1978. 01. 27
Gatunek: Film psychologiczny
Produkcja: Polska

Dane techniczne: Barwny. 2561 m. 89 min.

Opis: Druga, po wersji Józefa Lejtesa z 1938 roku, ekranizacja znanej powieści Zofii Nałkowskiej. Scenariusz pióra Józefa Hena nieco odbiegł od literackiego oryginału. Inne jest zakończenie, rozbudowano wątek polityczny, w powieści potraktowany marginesowo. Widać też fascynację reżysera wizualnym kształtem epoki międzywojennej. Sugestywne zdjęcia mieszczańskich salonów, dworków, pokojów hotelowych, targowisk, kostiumów, przedmiotów codziennego użytku nie uszły uwagi krytyki. Chwalono także kreacje Krystyny Jandy jako Elżbiety i Zofii Jaroszewskiej jako ciotki Kolichowskiej. Studium psychologiczno – obyczajowe z okresu dwudziestolecia międzywojennego, demaskujące na przykładzie dążącego do osiągnięcia kariery bohatera i dziejów jego „romansu klasowego” fałsz moralny osobistych i społecznych norm.
Zenon Ziembiewicz, początkujący dziennikarz, spędza wakacje w dworze swych rodziców. Nawiązuje romans z Justyną, córką kucharki. W drodze na studia do Francji odnawia znajomość z Elżbietą; rozstają się jako nieoficjalni narzeczeni . . . Po powrocie z Paryża, z tytułem doktora nauk politycznych, zostaje naczelnym redaktorem miejscowej gazety, a wkrótce prezydentem miasta. Żeni się z Elżbietą, ale nie przerywa romansu z Justyną. Po przerwaniu ciąży Justyna popada w depresję, próbuje też odebrać sobie życie. Plany reform społecznych i gospodarczych Ziembiewicza utykają w martwym punkcie. W mieście wybuchają zamieszki, policja tłumi brutalnie robotnicze demonstracje. Pewnego dnia Justyna wdziera się do gabinetu Zenona i zabija go strzałem z pistoletu. Usiłuje popełnić samobójstwo skacząc przez okno. Zostaje aresztowana. Ku zaskoczeniu wszystkich Elżbieta opłaca adwokata Justyny, a sama wraz z synem wyjeżdża za granicę.

Reżyseria: Jan Rybkowski
Reżyser II: Maria Burdecka-Rogowska , Jerzy Karwowski
Współpraca reżyserska: Andrzej Perz , Liliana Elżanowska-Kęszycka
Scenariusz: Józef Hen
Zdjęcia: Marek Nowicki
Operator kamery: Zbigniew Hartwig
Współpraca operatorska: Jerzy Białek , Kazimierz Pawlak , Jerzy Rękas
Scenografia: Adam T. Nowakowski
Współpraca scenograficzna: Barbara Nowak , Tadeusz Tomala
Dekoracja wnętrz: Maria Karmolińska , Stanisław Porembalski
Kostiumy: Marta Kobierska
Współpraca kostiumograficzna: Małgorzata Szmajdzińska
Muzyka: Piotr Hertel
Wykonanie muzyki: Orkiestra Filharmonii Łódzkiej
Dyrygent: Zdzisław Szostak
Opracowanie muzyczne: Anna Iżykowska-Mironowicz
Dźwięk: Leonard Księżak
Współpraca dźwiękowa: Jerzy Szczeciński , Marek Wojtaszewski
Montaż: Wiesława Otocka
Asystent montażysty: Henryka Żurkowska
Charakteryzacja: Teresa Tomaszewska , Krystyna Chmielewska
Kierownictwo produkcji: Andrzej Sołtysik
Kierownictwo produkcji II: Stanisław Moroszkiewicz
Współpraca produkcyjna: Czesław Kłak , Lech Kosecki
Kierownictwo planu: Andrzej Swat
Produkcja: Zespół Filmowy Pryzmat
Atelier: Wytwórnia Filmów Fabularnych (Łódź)
Laboratorium: Wytwórnia Filmów Fabularnych (Łódź)
Obsada aktorska: Krystyna Janda (Biecka Elżbieta , żona Ziembiewicza), Sławomira Łozińska (Bogutówna Justyna), Andrzej Seweryn (Ziembiewicz Zenon), Władysław Hańcza (minister), Zofia Jaroszewska (Kolichowska, ciotka Elżbiety), Barbara Krafftówna(wojewodzina), Barbara Ludwiżanka (Ziembiewiczowa, matka Zenona), Józef Fryźlewicz (Antoni, inspektor policji), Zofia Mrozowska (hrabina Tczewska), Zdzisław Mrożewski(Ziembiewicz, ojciec Zenona), Bronisław Pawlik (niespełniony poeta w salonie Kolichowskiej), Halina Winiarska (Biecka, matka Elżbiety), Edward Rączkowski (recepcjonista w hotelu), Zdzisław Wardejn (ksiądz Czerlon), Ewa Wiśniewska (znajoma Ziembiewicza z czasów paryskich), Piotr Wysocki (hrabia Tczewski, brat hrabiny), Tadeusz Łomnicki (starosta Czechliński, wcześniej redaktor naczekny „Niwy”), Halina Buyno-Łoza (starsza pani w salonie Kolichowskiej), Maria Kaniewska (akuszerka usuwająca ciążę Bogutówny), Jadwiga Kuryluk (żona niespełnionego poety w salonie Kolichowskiej), Wanda Lothe-Stanisławska (starsza pani w salonie Kolichowskiej), Hanna Małkowska (starsza pani w salonie Kolichowskiej), Barbara Nowakowska (starsza pani w salonie Kolichowskiej), Joanna Poraska (starsza pani w salonie Kolichowskiej), Janina Staszewska-Ćwiklińska (starsza pani w salonie Kolichowskiej),Władysława Skwarska (starsza pani w salonie Kolichowskiej),Teresa Szmigielówna (siostra Borbockiego), Kazimiera Utrata-Lusztig (pielęgniarka), Helena Wizło-Sztark (pokojówka), Bogumił Antczak (urzędnik w magistracie), Ryszard Bacciarelli (wojewoda),Zbigniew Bielski (Franek Borbocki), Władysław Dewoyno (redaktor „Niwy”), Aleksander Fogiel (przedsiębiorca pragnący kupić miejskie grunty), Marek Frąckowiak (szofer Ziembiewicza), Andrzej Krasicki (mężczyzna na przedstawieniu „Toski”), Jan Łopuszniak(mężczyzna na przedstawieniu „Toski”), Bogusław Marczak(sekretarz redakcji „Niwy”), Grzegorz Potocki (lekarz), Zbigniew Sztejman (inspektor), Paweł Wojtczak (komisarz), Witold Zarychta(policjant), Stanisław Jaśkiewicz (psychiatra badający Bogutównę)

Pierwowzór: GRANICA
Gatunek: Powieść
Autor pierwowzoru: Zofia Nałkowska

Zobacz także w naszych innych bazach:
Film fabularny 1902-1939 – GRANICA
Bibliografia – GRANICA [Rybkowski Jan]