PIĘKNA PANI SEIDENMAN

Rok: 2002

Premiera: 14.04.2003

Opis: Adaptacja znanej powieści Andrzeja Szczypiorskiego „Początek”. Ze wspaniałego tekstu będącego wielowarstwowym freskiem społecznym, ukazującym powikłane stosunki polsko-żydowsko-niemieckie, Janusz Kijowski bardzo trafnie wybrał kilka wątków, których osią uczynił historię niespełnionej miłości Pawełka Kryńskiego do pięknej pani Seidenman. Jest rok 1968. Z Dworca Gdańskiego w Warszawie odjeżdżają Polacy pochodzenia żydowskiego zmuszeni do opuszczenia kraju po słynnych wypadkach marcowych. Wśród wyjeżdżających jest Irma Gostomska-Seidenman. Odprowadza ją sędzia Romnicki. W oczekiwaniu na pociąg szukają odpowiedzi na pytanie, gdzie tkwi początek tego dramatycznego zdarzenia, kiedy zaczęło się to, co doprowadziło do pomarcowego exodusu polskich Żydów. Szukają we wspomnieniach. Cofają się do czasów przedwojennych, przede wszystkim jednak wspominają lata wojny, a zwłaszcza okres poprzedzający powstanie w getcie warszawskim, kiedy to wielu Żydów szukało ocalenia po tzw. aryjskiej stronie. Pawełek Kryński, młody działacz polskiego podziemia, próbuje ocalić piękną Irmę Seidenman, którą pokochał jeszcze przed wojną, mając 13 lat. Pomaga jej zmieniać mieszkania, dostarcza doskonałe dokumenty. Ukrywa też swego kolegę Henryczka, syna mecenasa Fichtelbauma, a potem jego małą siostrę. W tych zabiegach może liczyć na pomoc sędziego Romnickiego i kilku innych osób. W dramatycznych okolicznościach ujawniają się postawy Polaków wobec zagłady Żydów, ale też i postawy Żydów w obliczu zagrożenia. Szczypiorski, a za nim Kijowski, komplikują sprawę jeszcze bardziej, wprowadzając postać Niemca wychowanego w Łodzi, który „wyciąga” piękną panią Seidenman z więzienia gestapo na Szucha, dokąd zaprowadził ją żydowski denuncjator, w nadziei, że w ten sposób uratuje własne życie.
Spektakl przykuwa uwagę, zmusza do refleksji, chwilami wzrusza. Historia opowiedziana jest wartko i bardzo dobrze zagrana. Doskonały jest zwłaszcza Zbigniew Zapasiewicz w roli sędziego Romnickiego, świetna Krystyna Janda jako Irma Seidenman, a także Krzysztof Pieczyński w roli Hansia Mullera i Artur Barciś jako krawiec Kujawski. Cały zresztą zespół aktorski zasługuje na wyrazy uznania. Podobnie jak i dopracowana w szczegółach scenografia Ewy i Andrzeja Przybyłów oraz bardzo dobre zdjęcia. [PAT]

Scenariusz: Janusz Kijowski
Reżyseria: Janusz Kijowski
Reżyser II: Monika Dzik
Zdjęcia: Zdzisław Najda
Operator kamery: Zdzisław Najda , Piotr Wacowski
Współpraca operatorska: Marcin Owczarek , Artur Lange , Paweł Zakrzewski
Mistrz oświetlenia: Grzegorz Bieler
Scenografia: Andrzej Przybył , Ewa Przybył
Współpraca scenograficzna: Agata Przybył , Grzegorz Rzepecki
Kostiumy: Elżbieta Radke , Małgorzata Obłoza
Muzyka: Hadrian Filip Tabęcki
Wykonanie muzyki: Mariusz Jęka (klarnet), Grzegorz Lalek(skrzypce), Bartłomiej Krauz (akordeon), Hadrian Filip Tabęcki(piano), Chór dziecięcy „Laudate Dominum”
Dyrygent: Anna Perzanowska
Dźwięk: Wacław Pilkowski , Marcin Ejsmund
Współpraca dźwiękowa: Zbigniew Sadowski , Maciej Kuczkowski
Montaż: Jarosław Barzan
Współpraca montażowa: Roger Sieczkowski , Jacek Borzęcki
Charakteryzacja: Janusz Tasakowski , Jagoda Wolska , Jolanta Jagodzińska , Bożena Balcerowska-Grinka , Luiza Trocińska
Efekty pirotechniczne: Janusz Bykowski
Kierownictwo produkcji: Witold Będkowski
Kierownictwo planu: Krzysztof Hansz
Sekretariat planu: Małgorzata Zdziarska
Producent: Elżbieta Tarnowska
Produkcja: Telewizja Polska – Agencja Filmowa (Program I TVP S.A.)
Obsada aktorska: Krystyna Janda (Irma Seidenman), Zbigniew Zapasiewicz (Sędzia Romnicki), Maciej Stuhr (Paweł Kryński),Artur Barciś (Krawiec Kujawski), Klaudiusz Kaufmann (Henryczek Fichtelbaum), Krzysztof Pieczyński (Hansio Muller), Andrzej Chyra(Bronek Blutman), Olgierd Łukaszewicz (Stuckler), Jerzy Bończak(Mecenas Fichtelbaum), Artur Steranko (Wiktor Suchowiak),Krzysztof Stroiński (Dr Korda), Viola Arlak (Fela „Cyc”), Bożena Baranowska (Matka Pawła), Andrzej Szopa (Zegarmistrz Flisowski), Krzysztof Kiersznowski (Kazio Filipek), Elżbieta Kijowska (Siostra Weronika), Arkadiusz Janiczek (Woźnica),Hanna Polk (Pianistka), Maria Maj (sekretarka Seidenmanowej w Ministerstwie Oświaty), Katarzyna Moes , Gabriela Muskała(Joasia Fichtelbaum w 1968 roku), Katarzyna Kolber , Małgorzata Rożniatowska (kobieta w kawiarni), Magdalena Smalara(dziewczyna na Dworcu Gdańskim w 1968 roku), Aneta Teodorczuk-Perchuć , Włodzimierz Bednarski (mężczyzna w kawiarni), Przemysław Glapiński , Tomasz Jarosz (ubek), Marcin Kwaśny (mężczyzna przy aresztowaniu Seidenmanowej), Jerzy Moes (dozorca), Marcin Jędrzejewski , Zbigniew Kozłowski (kelner w kawiarni), Mariusz Leszczyński (antysemita na przystanku),Józef Onyszkiewicz , Wojciech Machnicki , Janusz Mulewicz ,Marcin Władyniak (mężczyzna przy aresztowaniu Seidenmanowej), Ludwika Szweryn , Marcel Borowiec (Artur Hirszfeld), Eugeniusz Kamiński (mężczyzna w kawiarni; nie występuje w czołówce)

Nagrody
2003 Janusz Kijowski Sopot (Krajowy Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru TV „Dwa Teatry”)-nagroda za adaptację dla Teatru TV
2003 Hadrian Filip Tabęcki Sopot (Krajowy Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru TV „Dwa Teatry”)-nagroda za muzykę
2003 Zbigniew Zapasiewicz Sopot (Krajowy Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru TV „Dwa Teatry”)-nagroda aktorska

Dane techniczne: 102 min.

Pierwowzór: POCZĄTEK
Gatunek: Powieść
Autor: Andrzej Szczypiorski